สว่างมา สว่างไป (2)
คอลัมน์ ธรรมะวันหยุด
ผู้ ที่สว่างมาแล้วสว่างไป หมายถึง บุคคลผู้ที่สร้างคุณงามความดีมาก่อน แม้ปัจจุบันก็ยังสร้างสรรค์สิ่งที่ดีเป็นบุญกุศล เพื่อความสุขความเจริญในอนาคตของตนต่อไป
บุคคลผู้ที่จะเป็นเช่นนี้ ได้นั้นต้องอาศัยการปฏิบัติตามหลักธรรม ที่เรียกว่า จักร คือธรรมที่นำชีวิตไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง ดุจล้อนำรถไปสู่ที่หมาย ซึ่งสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ในจตุกกนิบาต อังคุตตรนิกาย ว่ามี 4 ประการ คือ
1.การอยู่ในประเทศที่เหมาะสม
2.การคบหาสัตบุรุษคนดี
3.การตั้งตนไว้ชอบ
4.ความเป็นผู้ทำความดีไว้แต่ปางก่อน
ประการ ที่ 1 การอยู่ในประเทศที่เหมาะสม ถิ่นที่อยู่ของบุคคลนั้นนับว่าเป็นความสำคัญชั้นต้น ถ้าบุคคลไปเกิดอยู่ในถิ่นที่ด้อยด้วยคุณธรรมและวิชาธรรม ย่อมจะเป็นไปตามพื้นเพของถิ่นนั้นโดยมาก ถิ่นที่เจริญดีนั้นได้แก่ ถิ่นที่เป็นศูนย์กลาง การคมนาคมสะดวก เป็นที่รวมของศีลธรรม วัฒนธรรมและระเบียบประเพณี มีภูมิประเทศสมบูรณ์ในการประกอบอาชีพ เป็นถิ่นที่มีการศึกษารุ่งเรือง การอยู่ในประเทศที่เหมาะสมนี้เป็นเหตุให้แสวงหาคุณความดีได้ในปัจจุบันและ อนาคต
ประการที่ 2 การคบคนดี การคบหาสมาคมกันนั้นเป็นปัจจัยอันสำคัญของทุกคน เพราะบุคคลจะอยู่โดยลำพังเพียงผู้เดียวไม่ได้ ต้องอาศัยซึ่งกันและกัน ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ในทางพระพุทธศาสนาสอนว่า ไม่ควรคบคนพาล ควรคบบัณฑิต เพราะคนพาลตัดประโยชน์ทั้งฝ่ายตนและผู้อื่น ถือเอาสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ คือ ทำความพินาศให้เกิดแก่ตนและผู้อื่น แม้ในอดีตกาลพระโพธิสัตว์บวชเป็นดาบสอยู่ในหิมวันตประเทศ ได้กล่าวสอนบุตรของตนผู้จะออกจากป่าไปอยู่ถิ่นมนุษย์ไว้ในหริททราคชาดก ตอนหนึ่งว่า "ลูกเอ๋ย ถ้าพื้นชมพูทวีปทั้งสิ้นจะพึงไร้มนุษย์ก็ตาม หากมีแต่เจ้ากับคนพาลเพียงสองคนเท่านั้น เจ้าก็อย่าได้คบหากับคนพาลนั้นเลย" ดังนี้
ส่วนบัณฑิต เป็นผู้ฉลาดในการดำเนินชีวิตด้วยปัญญา ประพฤติ ชอบด้วยกาย วาจา ใจ เป็นบุคคลควรคบหาสมาคมด้วย เพราะเป็นผู้ชักนำไปในทางที่ถูก ไม่แนะนำให้ประกอบกิจอันมิใช่ธุระ มีแต่ชักนำในทางที่เป็นประโยชน์
ประการที่ 3 การตั้งตนไว้ชอบ คือดำรงตั้งมั่นอยู่ในธรรมและทางดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง ให้เหมาะสมถูกต้องแก่ภาวะหน้าที่ที่ตนมีอยู่ในปัจจุบัน ประพฤติสุจริตด้วยกาย วาจา ใจ
ประการที่ 4 ความเป็นผู้ทำความดีไว้ในกาลก่อน อาศัยบุญเก่ากุศลก่อนที่ได้สร้างสมอบรมไว้ ส่งผลให้ได้อัตภาพร่างกายเป็นมนุษย์ พบพระพุทธศาสนา มีสติปัญญา สุขภาพร่างกายดี พรั่งพร้อมด้วยสุขสมบัติ เพราะบุญเก่าที่ตนทำไว้สนับสนุนและให้ผล
บุคคลผู้ได้ปฏิบัติตามหลัก ธรรมทั้ง 4 ประการ คือ ได้อยู่ในสถานที่เหมาะสม สมาคมกับคนดีมีศีลธรรม ดำรงตนไว้ในที่ควรที่ชอบ ประกอบกับความดีที่ทำไว้ในกาลก่อนดังกล่าวมานี้ ย่อมสามารถที่จะดำเนินชีวิตให้มีแต่ความสุข ปราศจากความทุกข์ร้อนใจ มีแต่ความสงบร่มเย็นตลอดกาลนานแล
พระเทพคุณาภรณ์
(โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9)
เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร/
www.watdevaraj.com 0-2281-2430 begin_of_the_skype_highlighting 0-2281-2430 end_of_the_skype_highlighting
สมัครสมาชิก:
ส่งความคิดเห็น (Atom)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น