คอลัมน์ ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร www.watdevaraj.com
ในหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา พระพุทธองค์ ตรัสว่า การทำความดีทุกครั้ง ให้ตั้งจิตปรารถนาพ้นจากความทุกข์ ซึ่งเป็นจุดหมายสูงสุด ความปรารถนาทุกอย่างดังกล่าวมา จะสำเร็จได้ด้วยบารมีเท่านั้น
การสะสมความดีอยู่เสมอเพื่อความเป็นเลิศ หรือการสะสมความดีเพื่อบรรลุจุดหมายสูงสุด เรียกว่า บารมี
ความเป็นเลิศหรือการบรรลุจุดหมายสูงสุดนั้น จัดว่าเป็นผลเกิดจากการทำความดีอย่างต่อเนื่อง เหตุที่ทำให้เกิดบารมี สืบเนื่องจากความคิดที่จะสร้างบารมีนั่นเอง ยิ่งกว่านั้นผู้ที่เห็นความเป็นเลิศหรือการบรรลุจุดหมายสูงสุด ซึ่งเป็นผลอันน่าปรารถนา น่าพึงพอใจแล้ว ต้องการจะสร้างบารมี และมีบารมีมากๆ ที่สำคัญต้องกำหนดให้ได้ก่อนว่าเราจะสะสมความดีอย่างไร จึงจะสามารถให้ผลเป็นบารมีได้
เริ่มต้นที่เหตุ คือ การสะสมความดีอย่างต่อเนื่อง เพราะบารมีเป็นผลของการกระทำความดีเท่านั้น ยกตัวอย่างเกี่ยวกับชีวิตประจำวัน บางคนต้องการมีบารมีในเรื่องบริวาร ต้องการมีมิตรสหายที่ดี จะต้องมีวิธีสะสมความดีตามหลักคำสอนในทางพระพุทธศาสนา คือ เป็นคนมีน้ำใจ เสียสละ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ให้วัตถุสิ่งของต่างๆ ที่มีประโยชน์ หรือให้คำแนะนำที่ดีงามถูกต้อง แก่ทุกคนที่เรารู้จักเกี่ยวข้องอยู่เสมอ ตามฐานะและโอกาสที่เหมาะสม
เมื่อปฏิบัติได้เช่นนี้ สามารถครองใจ เป็นที่รักเคารพนับถือ ของคนทั้งหลายได้ จะได้รับความสะดวกสบายจากมิตรสหาย บริวาร ไม่ว่าจะกระทำสิ่งใด เดินทางไปที่ไหน จะมีแต่คนช่วยเหลือเกื้อกูล คอยจัดเตรียมต้อนรับอย่างดี เหมือนคนเฝ้ารอคอยต้อนรับญาติผู้เป็นที่รักซึ่งจากกันไปนานแสนนาน
หรือบางคนต้องการมีบารมีทางปัญญา คือความเป็นเลิศในวิชาความรู้ จะต้องใช้หลักธรรมที่ให้ถึงความสำเร็จ เช่น ต้องมีคุณธรรมคืออิทธิบาท ในการสร้างเสริมบารมี ถึงความเป็นเลิศในวิชาความรู้ ต้องใฝ่ใจสนใจต่อการศึกษา ค้นคว้าสิ่งที่ต้องการจะรู้ให้มากยิ่งขึ้น ต้องมีความขยันหมั่นเพียร ไม่ท้อถอยแม้มีอุปสรรค ต้องมีจิตฝักใฝ่ ไม่ฟุ้งซ่านเลื่อนลอยไปที่อื่น และต้องหมั่นไตร่ตรอง ตรวจสอบ ถึงข้อบกพร่องซึ่งอาจจะมีบ้าง หมั่นหาวิธีแก้ไขปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้น
เมื่อปฏิบัติได้ดังกล่าวมานี้ รับรองได้ว่า ความเป็นเลิศในด้านวิชาความรู้ จะเกิดมีได้เพราะสร้างเสริมบารมีที่ถูกต้องนั่นเอง ซึ่งบางคน ฉลาดรอบรู้มาก สามารถเป็นผู้นำความคิด ระดับโลก ระดับประเทศ หรือเป็นผู้นำระดับต่างๆ ในสถานที่นั้นๆ
แบบอย่างพระบารมี พระพุทธเจ้า พระนามเดิมว่า เจ้าชายสิทธัตถะ พระองค์ทรงเจริญวัยโดยลำดับ ได้รับการศึกษาศิลปวิทยาจากครูผู้มีชื่อเสียงในสมัยนั้น ทรงเป็นนักเรียนที่ดี ตั้งใจเรียน เชื่อฟังคำสอนของครู สามารถเรียนจบหลักสูตร ได้รับยกย่องว่าเป็นเลิศในวิชาการถึง 18 สาขา ต่อมาทรงเลือกวิธีสร้างเสริมบารมีเพื่อความเป็นเลิศ เพื่อบรรลุจุดหมายสูงสุด ด้วยการออกบวช ทรงตั้งใจศึกษาและปฏิบัติ
ในที่สุดก็สามารถบรรลุจุดหมายสูงสุด ตามที่มุ่งหวัง ค้นพบสัจธรรม ทางแห่งความพ้นทุกข์ด้วยพระองค์เอง และสอนผู้อื่นให้เข้าใจ สามารถปฏิบัติตามพร้อมบรรลุจุดหมายสูงสุด เหมือนพระพุทธองค์เช่นกัน ความร่มเย็นเป็นสุขแก่ชาวโลกเกิดขึ้น
เพราะอาศัยพระบารมีของพระพุทธองค์โดยแท้
