ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร www.watdevaraj.com
สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า นอกจากจะทรงสะสมความดีเพื่อถึงความเป็นเลิศ บรรลุจุดหมายสูงสุดด้วยพระองค์เองแล้ว ยังทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ สั่งสอนผู้อื่นให้ปฏิบัติตามและได้ผลตามพระองค์ด้วย
คุณธรรมที่พระพุทธองค์สะสมบำเพ็ญมาอย่างต่อเนื่อง เป็นเหตุสนับสนุนให้ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มี 10 ประการ คือ ทาน ศีล เนกขัมมะ ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิษฐาน เมตตา อุเบกขา ที่นิยมเรียกว่า บารมี 10 ในที่นี้จะขออธิบายเฉพาะทานบารมีเพียงอย่างเดียว เพื่อความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง และเพื่อทราบถึงวิธีปฏิบัติให้เกิดประโยชน์มากยิ่งขึ้น
ทาน คือ การให้ การเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ การเสียสละ โดยสรุปมี 2 ประเภท คือ
1.อามิสทาน หมายถึง การให้วัตถุสิ่งของต่างๆ ที่เป็นประโยชน์แก่ผู้รับ เพื่อบูชาคุณของผู้ที่ควรบูชา เช่น ให้เพื่อบูชา พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ หรือบิดามารดา ครูอาจารย์ ให้เพื่อสงเคราะห์ผู้ที่ยากไร้ หรือผู้ประสบภัยต่างๆ
2.ธรรมทาน หมายถึง การให้ธรรมะเป็นทาน การสอนแนะนำในสิ่งที่ถูกต้องแก่ผู้อื่น ให้รู้ผิดชอบชั่วดี รู้สิ่งที่มีคุณมีโทษ ประโยชน์มิใช่ประโยชน์ ให้ข้อคิด ให้กำลังใจ
ธรรมทานจัดว่าเลิศกว่าอามิสทาน เพราะผู้ที่จะสอนคนอื่นให้เข้าใจได้ จะต้องมีความรู้ความเข้าใจในธรรมนั้นอย่างดีก่อน จึงจะแนะนำพร่ำสอนคนอื่นได้ แต่คนที่ฉลาด ย่อมพิจารณาให้ทาน 2 ประเภทนี้ ตามโอกาสที่เหมาะสม เพราะการให้อามิสทาน ช่วยให้ขัดเกลาจิตใจให้ลดละจากความตระหนี่ ส่วนธรรมทานมีประโยชน์ในการพัฒนาปัญญา ช่วยคลายทุกข์ ดับทุกข์ได้ ทั้งยังเป็นคุณธรรมที่เป็นประโยชน์ของการอยู่ร่วมกันในสังคม ซึ่งต้องการความมีน้ำใจช่วยเหลือเกื้อกูลกัน
ลักษณะของการให้ทาน เพื่อเป็นบารมี คือ
การให้ทานต้องทำจิตใจให้บริสุทธิ์ผ่องใส ปราศจากความตระหนี่ ทั้งเวลาก่อนให้ทาน ขณะให้ทาน และหลังจากให้ทาน ไม่ว่าจะให้แก่ผู้ทรงศีล หรือให้แก่คนไม่มีศีล ก็ทำจิตให้ผ่องใสทั้ง 3 เวลา
ให้ทานด้วยความจริงใจ เมื่อมีสิ่งของจะมากหรือน้อยก็ตาม ก็ควรให้ทาน
ให้ทานด้วยสิ่งของที่ดีมีคุณภาพ ไม่มีโทษ
สิ่งของที่จะให้ ต้องได้มาด้วยความบริสุทธิ์
ในขณะที่ให้ทานเพื่อบูชาคุณ เช่น ถวายแก่พระภิกษุและสามเณรผู้ทรงศีล ต้องมีความเคารพนอบน้อมด้วยกาย วาจา และใจ
ให้ทานเพื่อสงเคราะห์คนยากไร้ หรือประสบภัยทั่วไป ใจก็ยินดี
รักษามารยาทให้ดีงาม ไม่แสดงอาการดูหมิ่นวัตถุสิ่งของที่ให้ว่ามีน้อย
ให้ทานประกอบด้วยปัญญา เพื่อเข้าถึงธรรมให้สูงยิ่งขึ้น
ทานบารมีนี้ มีอยู่ 3 ระดับ คือ
1.สละวัตถุสิ่งของเพื่อมุ่งประโยชน์แก่ผู้รับ เป็นทานบารมีระดับสามัญ
2.สละเลือดเนื้ออวัยวะร่างกายแต่ไม่ถึงชีวิต เป็นทานบารมีระดับกลาง
3.ยอมสละได้แม้ชีวิต เพื่อดำรงไว้ซึ่งธรรม เป็นทานบารมี ระดับสูง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น