ปล่อยวาง&งานสำเร็จ สามไตร จากข่าวสด

คนที่ทำด้วยความรู้เข้าใจถึงสัจธรรม อย่างที่พูดกันว่ารู้เท่าทันความจริงนั้น ใจจะมีปัญญากำกับ ไม่ถูกความยึดติดบีบคั้น จะทำอะไรก็ทำด้วยใจที่โปร่งโล่งและทำได้ผลดี ทั้งใจก็สบายและงานก็สำเร็จด้วย
ข้อ 1 ทำให้กระตือรือร้นมีชีวิตชีวา และชีวิตมีคุณค่า
ข้อ 2 ทำให้ทำการอะไรก็สำเร็จ
ข้อ 3 ทำให้จิตใจโล่งสบายผ่องใส มีความสุข
แต่คนที่ไม่เป็น ไม่รู้จักใช้หลักอนิจจัง บางคนทำใจได้ ใจสบาย แต่งานไม่สำเร็จ ก็เสื่อม เพราะว่าปล่อยวาง แล้วกลายเป็นปล่อยปละละเลย พอปล่อยปละละเลยก็คือประมาท กลายเป็นเสียเลย ปฏิบัติผิดหลักพุทธศาสนา
ต้องระวัง ปล่อยวาง กับปล่อยปละละเลย เป็นคนละอย่าง
ปล่อยวาง คือใจเป็นอิสระ นี่ดี
แต่ ปล่อยปละละเลย คือ ประมาท นี่ร้ายที่สุด
ท่านให้ปล่อยวางทางใจ แต่เรื่องการงานอะไรที่ต้องทำนี้หยุดไม่ได้ ต้องทำ มีปัญหาต้องแก้ ทั้งแก้ด้วยความไม่ประมาท และแก้ให้ตรงเหตุปัจจัย แล้วจะได้ทั้งสองอย่าง ดังที่ว่า :
ปัญหาก็แก้ได้ ใจก็สบายด้วย หรืองานก็ได้ผล คนก็เป็นสุข
คน บางพวกมีความไม่ประมาท เพียรพยายามจริงจัง แต่จิตใจเต็มไปด้วยความเครียด ความยึดมั่น ความวุ่นวายใจ เดือดร้อนใจ ทำงานก้าวหน้าไปได้ ไม่ประมาท แต่ใจมีความทุกข์ เครียดมาก นี่เสียไปด้านหนึ่ง
สำหรับพุทธศาสนิกชน ต้องได้ทั้งสองอย่าง ทั้งความเพียรพยายามความเจริญก้าวหน้า ก็ได้ด้วยความไมประมาท และความสบายใจ ที่เป็นอยู่และทำงานด้วยจิตใจโล่ง โปร่ง เบา ก็ได้ด้วยปัญญาที่รู้เท่าทันความจริงของธรรม
แถมด้วยข้อ สาม คือทำได้ผลงานสำเร็จ เพราะทำตรงกับเหตุปัจจัย
อันนี้เป็นคติ จากอนิจจัง
ทุกข์ที่อยู่ตามธรรมชาติของมัน
อย่าเอาเข้ามาบีบ คั้นให้เป็นทุกข์ของเรา
2.ต่อไป คติจากทุกขัง ก็สัมพันธ์กับอนิจจังนั่นแหละ ทุกขังนี้ท่านอธิบายว่า สภาวะของสิ่งทั้งหลายนั้นถูกเหตุปัจจัยนั่นแหละบีบคั้น สิ่งทั้งหลายมันอยู่ด้วยเหตุปัจจัยมากมายหลายอย่าง จึงเป็นธรรมดาว่าเหตุปัจจัยต่างๆ ก็ย่อมขัดแย้งกัน สิ่งทั้งหลายที่เป็นไปตามเหตุปัจจัยจึงถูกบีบคั้นให้คงอยู่อย่างเดิมไม่ได้
เหมือน กับที่เราเห็นได้ทั่วไปแม้แต่ผิวๆ เผินๆ ว่า เมื่อสิ่งทั้งหลายแต่ละอย่างเปลี่ยนแปลงไป ก็เกิดความขัดแย้งซึ่งกันและกัน ไม่มีอะไรที่จะคงทนอยู่ในสภาพเดิมได้ตลอดไป
ภาวะที่คงทนอยู่ในสภาพ เดิมไม่ได้ เพราะมีความบีบคั้นกดดันด้วยปัจจัยต่างๆ ที่ขัดแย้งนี้ เรียกว่าทุกขัง สิ่งทั้งหลายมีสภาพนี้เสมอกันหมด
ในเมื่อทุกขังมันเป็นธรรมชาติของมันอยู่ภายนอก เราจะปล่อยให้มันเป็นไปตามธรรมชาติของมันได้ไหม อย่าให้มันมาเป็นทุกขังในใจเรา คืออย่าไปเก็บไปยึดฉวยเอาเข้ามาบีบคั้นใจของเรา เออ ตอนนี้ซิที่มันยาก
จุด พลาดก็คือ ทุกขังในธรรมชาติข้างนอกนี่มันไม่อยู่แต่ข้างนอก มันกลับมาเป็นทุกขังในใจของเราด้วย ตอนนี้แหละคือข้อเสีย